Μάρτιος, 2020
ΜΕΝΟΥΜΕ ΔΥΝΑΤΟΙ
Η πανδημία του Covid-19 είναι μία πραγματικότητα που έχει ασκήσει σημαντική επιρροή στις ζωές των ανθρώπων παγκοσμίως. Μέσα στη νέα αυτή συνθήκη που ζούμε είναι πιθανό να ενισχυθούν ο φόβος και το άγχος σε εμάς τους ίδιους, αλλά και τα παιδιά. Να σκεφτόμαστε πως αυτό που ζούμε είναι προσωρινό και πως μέσα από αυτή την εμπειρία μπορούμε να βοηθήσουμε στην εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και τη σύσφιξη των σχέσεων με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Είναι σκόπιμο, λοιπόν, να διατηρηθούν, όσο είναι εφικτό και επιτρεπτό από τις περιστάσεις, οι συνήθειες και οι ρόλοι μας στη νέα καθημερινότητα που ζούμε, προσαρμόζοντας τες σε συνθήκες εγκλεισμού στο σπίτι. Το παρόν άρθρο προσπαθεί να δώσει χρήσιμες ιδέες για το πώς (;!) .
Η ενημέρωση στα παιδιά
“Πώς να του εξηγήσω για τον κορωνοιό;”, “Δεν ξέρω πώς να της το πω, φοβάμαι μην την φοβήσω». Γονείς και θεραπευτές καλούμαστε αυτές τις μέρες να ενημερώσουμε και να απαντήσουμε σε διάφορα ερωτήματα που γεννιόνται στα παιδιά σχετικά με τη νέα κατάσταση την οποία ζούμε και έχει αλλάξει την καθημερινότητα μικρών και μεγάλων.
ü Η διαδικασία αυτή μπορεί να διευκολυνθεί με οπτικά βοηθήματα, αλλά και οπτικούς κανόνες σχετικά με τις αποστάσεις που θα πρέπει να τηρούνται, το πλύσιμο των χεριών, τί κάνουμε όταν φτερνιζόμαστε και γενικότερα τις προφυλάξεις που οφείλουμε να παίρνουμε.
ü Μία κοινωνική ιστορία θα βοηθούσε τα παιδιά να μάθουν για τον κορωνοιό και να καταλάβουν τί συμβαίνει γύρω τους με απλά και ευχάριστα λόγια. Μία Ιταλίδα συγγραφέας παιδικών βιβλίων ετοίμασε και διαθέτει δωρεάν online ένα βιβλίο (υπάρχει και ελληνική έκδοση) που θα βρείτε στο παρακάτω link:
https://www.infokids.gr/covibook-katevaste-to-vivlio-pou-mila-sta-mik/
Κρατάμε μία ρουτίνα
Ο εγκλεισμός στο σπίτι δεν θα πρέπει να μας αποθαρρύνει από το να εμπλεκόμαστε σε έργα και δραστηριότητες που έχουν νόημα για εμάς. Η εμπλοκή σε έργα με νόημα και ο προγραμματισμός συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μέσα στη μέρα βοηθούν στον καθησυχασμό, στη μείωση του άγχους και του στρες, καθώς και στη διατήρηση καλής ψυχολογίας. Προκειμένου να συμβεί αυτό, μπορούν όλα τα μέλη της οικογένειας να δημιουργούν ένα καθημερινό πρόγραμμα, προσφέροντας ποικιλία δραστηριοτήτων ατομικά για τον καθέναν, αλλά και όλοι μαζί ως οικογένεια. Χρήσιμο, λοιπόν, είναι να διατηρηθούν τα ωράρια ύπνου, καθώς είναι σύνηθες να είναι από τους πρώτους τομείς που διαταράσσονται σε αλλαγές της καθημερινότητας, τα γεύματα μέσα στην ημέρα, η μελέτη για τα μεγαλύτερα παιδιά, η άσκηση κ.ά Όλα τα παραπάνω φυσικά ισχύουν και για τα μικρότερα παιδιά της οικογένειας. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έχουν και αυτά ανάγκη από τη δημιουργία και διατήρηση μίας ρουτίνας, που μπορεί να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για την εκμάθηση καινούργιων δεξιοτήτων, καθώς επίσης μπορεί να βοηθήσει παιδιά με διαταραχές αισθητηριακής ρύθμισης να παραμένουν ήρεμα, να μεταβαίνουν από τη μία δραστηριότητα στην άλλη αλλά και να τα βοηθήσει στη διεκπεραίωση δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής και παιχνιδιού. Σε κάποιες περιπτώσεις βοηθά να κολλήσουμε σε ένα ορισμένο σημείο στο σπίτι ένα οπτικοποιημένο πρόγραμμα δραστηριοτήτων που θα πρέπει να ακολουθήσει το παιδί μέσα στην ημέρα του.
Οι δουλειές του σπιτιού
Οι ώρες που περνά η οικογένεια στο σπίτι μπορούν να αναδειχθούν ως μια ευκαιρία για την εμπλοκή ή την εκμάθηση δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη φροντίδα του σπιτιού. Οι δουλείες του σπιτιού μπορούν να μοιραστούν σε κάθε μέλος της οικογένειας ανάλογα με την ηλικία του, την πρόθεση και τις ικανότητές του. Φυσικά και σε αυτή τη διαδικασία θα ήταν ωφέλιμο να συμμετέχουν και τα παιδιά ή/και έφηβοι της οικογένειας. Κάποια παραδείγματα τέτοιων δραστηριοτήτων είναι η παρασκευή ενός αγαπημένου γεύματος, δουλειές κηπουρικής στο μπαλκόνι ή στην αυλή, ανασχεδιασμός του καθιστικού χώρου, του σαλονιού ή του υπνοδωματίου, σκούπισμα-ξεσκόνισμα, το στρώσιμο και το μάζεμα του τραπεζιού πριν και μετά το γεύμα, η τοποθέτηση των τροφίμων και όχι μόνο που ψωνίσατε από το σούπερ μάρκετ στα σωστά ντουλάπια και δωμάτια του σπιτιού. Έτσι λοιπόν πείτε στο παιδί σας ότι για την επόμενη εβδομάδα είναι υπεύθυνος για το πότισμα των λουλουδιών κάθε απόγευμα μετά την αγαπημένη του εκπομπή ή για το στρώσιμο του τραπεζιού το μεσημέρι κτλ. Έχει σημασία το ίδιο να συμβεί και με το αδερφάκι της οικογένειας αλλά και με το μπαμπά και τη μαμά!!!
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ - ΤΑΙΝΙΕΣ - ΜΟΥΣΙΚΗ
Η οικογένεια έχει την ευκαιρία να περάσει ποιοτικό χρόνο βλέποντας αγαπημένες ταινίες, με διπλό όφελος καθώς αποφεύγουμε την υπέρ- έκθεση σε δυσάρεστες ειδήσεις και μειώνουμε τα αρνητικά συναισθήματα. Δείτε μία ταινία με το παιδί σας και ρωτήστε το μετά να σας πει ποια ήταν η αγαπημένη του σκηνή ή ο αγαπημένος του ήρωας και γιατί, συζητήστε μαζί του για το πώς μπορεί να ένιωθε ο ήρωας στη ταινία, ρωτήστε το παιδί να σας πει πως νιώθει σε μία σκηνή με κοινωνικό μήνυμα. Τέλος, μπορείτε να αναπαραστήσετε μία σκηνή από την ταινία ή να ζωγραφίσετε μαζί κάτι σχετικό με αυτό που είδατε.
Επιπλέον, το διαδίκτυο μπορεί να γίνει σύμμαχος μας τις στιγμές αυτές, καθώς μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες ή θεατρικές παραστάσεις. Έχουμε την ευκαιρία να περιπλανηθούμε σε διάφορα αξιοθέατα και μουσεία του κόσμου κάνοντας σχέδια και συζητήσεις για νέα μέρη και ταξίδια. Ακόμη, ας μην ξεχνάμε πως η μουσική πάντοτε αποτελούσε έναν τρόπο διαφυγής και χαλάρωσης, οπότε αποτελεί μια θαυμάσια ευκαιρία για να γνωρίσουν τα μέλη της οικογένειας αγαπημένα τραγούδια και μουσικές προτιμήσεις των αγαπημένων τους. Χορέψτε με το παιδί σας στο ρυθμό της μουσικής, παίξτε μουσικοκινητικά παιχνίδια, κάντε σωματικές μιμήσεις με τη μουσική.
ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΕΣ - ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ – ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ - ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ
Οι χειροτεχνίες για τις μικρότερες ή και τις μεγαλύτερες ηλικίες μπορούν να αποδειχθούν ως μια ξεκούραστη και χαλαρωτική δραστηριότητα για όλα τα μέλη της οικογένειας ή ακόμα και η κατασκευή ενός παζλ. Επιπρόσθετα, ας μη ξεχνάμε παιχνίδια που προσφέρουν στιγμές γέλιου ανάμεσα σε μια οικογένεια. Τέτοια παιχνίδια είναι παραδείγματος χάρη το UNO, παιχνίδια με χαρτιά , «μάντεψε ποιος» και κάθε λογής επιτραπέζιο. Εάν δεν έχετε προλάβει να εφοδιαστείτε με επιτραπέζια πριν το lockdown, μπορείτε να αυτοσχεδιάσετε χρησιμοποιώντας υλικά που έχετε στο σπίτι, όπως ζυμάρι αντί πλαστελίνης, το παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού, ταξινόμηση συχνόχρηστων αντικειμένων που έχουμε όλοι στο σπίτι ανάλογα με το χρώμα, το σχήμα ή τη λειτουργική τους χρήση, η ακολουθία ενός προτύπου με μανταλάκια ή τουβλάκια, ακόμα και η ενίσχυση της λεπτής κινητικότητας με μανταλάκια, βάζα, μπουκάλια ,
να περνά μακαρονάκια μέσα σε κορδόνι παπουτσιού, να μεταφέρει μικρά κομμάτια από βαμβάκι (αν δεν έχουμε pompom!) με ένα μανταλάκι, φτιάξτε ένα ψηφιδωτό με όσπρια ή ένα κολάζ με εικόνες που έχετε συλλέξει από ένα περιοδικό!
Ενδεικτικά παρακάτω προτείνονται κάποιοι ιστότοποι για περισσότερες ιδέες για πειράματα, βιβλία, ταινίες και παιχνίδια στο σπίτι:
http://krokotak.com/
https://www.infokids.gr/8-drastirio-tites-gia-na-apasxolisete-d/
https://www.jigsawplanet.com/
https://gr.pinterest.com/pin/204280533083608435/feedback/?invite_code=29cdbc16faa14ef0b724471b4faf5207&sender_id=585468157716656159
https://padlet-uploads.storage.googleapis.com/489701284/3bf2bf5c0072415afb2fb522a90f1b98/________________.pdf
http://protaseis.edupame.gr/
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ
Ως ρόλοι ορίζονται όλα όσα κάνουμε και ο τρόπος με τον οποίο αλληλοεπιδρούμε και σχετιζόμαστε με τους άλλους στην οικογένεια ή στην κοινότητα. Σε επείγουσες καταστάσεις, όπως η παρούσα που διανύουμε, με την βίαιη αλλαγή της καθημερινότητας τείνει να παρουσιάζετε αποκόλληση από τους ρόλους μας. Έτσι λοιπόν, με στόχο τη διατήρηση τους μπορούμε να έρθουμε σε επαφή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα μέσω εφαρμογών όπως το viber, facetime, skype συντηρώντας τις σχέσεις μας και τους ρόλους που έχει ο καθένας ως γονιός, παιδί, εγγονός/ή, ξάδερφος/η κλπ. Επιπρόσθετα, έχοντας περισσότερο ελεύθερο χρόνο μπορούμε να βοηθήσουμε άτομα της οικογένειας μας να οικειοποιηθούν τις νέες τεχνολογίες. Έτσι λοιπόν πιείτε έναν απογευματινό καφέ με ένα αγαπημένο σας πρόσωπο μέσω skype ή βοηθήστε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με φίλους και συμμαθητές τους μέσω αυτών των εφαρμογών (στο skype μπορεί να γίνει και ομαδική συνομιλία!).
ΑΘΛΗΣΗ
Προεξέχουσα θέση στο καθημερινό πρόγραμμα μιας οικογένειας ή ενός ατόμου θα πρέπει να έχει η άθληση με τα πολλαπλά της οφέλη ανάλογα με τον τρόπο που θα επιλέξουμε να εμπλακούμε. Η ιδέα παρακολούθησης διαδικτυακών μαθημάτων γυμναστικής ολόκληρης της οικογένειας αποτελεί μια ευκαιρία «ξεμουδιάσματος» για όλους. Ακόμη, ορισμένες δουλείες του σπιτιού μπορούν να μετατραπούν σε άριστες ευκαιρίες διατήρησης της φυσικής κατάστασης, αλλά και αισθητηριακών διαλλειμάτων για τα άτομα με δυσκολίες αισθητηριακής ρύθμισης. Τέτοιες ιδέες θα μπορούσαν να είναι η αναδιαμόρφωση του χώρου, όπως προαναφέρθηκε, δραστηριότητες κηπουρικής, παιχνίδια με μπάλα στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού, ασκήσεις με βάρη ακόμα και με αντικείμενα καθημερινής χρήσης, ανεβοκατέβασμα σκαλιών και άλλα πολλά. Παροτρύνεται τα παιδιά να κάνουν μαζί σας γυμναστική, δώστε στα παιδιά να τραβήξουν και να σπρώξουν π.χ τα κουτιά από τα παιχνίδια τους, κάντε ένα περίπατο κάθε απόγευμα διατηρώντας σταθερό ρυθμό στο βηματισμό σας, δώστε στο παιδί ένα σακίδιο πλάτης ενώ έχετε προσθέσει στο εσωτερικό κάποια μπουκάλια με νερό ενώ περπατά, κάντε βηματισμούς ζώων και δοκιμάστε μερικές στάσεις σώματος που θα σας ξεμουδιάσουν!!!
Σε κάθε περίπτωση ωφέλιμο είναι απευθυνθούμε στους ειδικούς με στόχο τη ψυχολογική υποστήριξη, αλλά και την παροχή χρήσιμων συμβουλών.
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Κωστοπούλου Δανάη,
Εργοθεραπεύτρια |